Gokproblemen en gevolgen voor ouders
Een gokprobleem heeft ook gevolgen voor de omgeving!
Een lichte-, matige-, of ernstige gokstoornis heeft een stevige negatieve impact op de financiële situatie van de speler: 22% heeft zich in schulden gewerkt door het gokken en bij 12% is er loonbeslag doorgevoerd. Bij wie hier op Gokhulp.be via ‘online zelfhulp’ een programma start, geeft zelfs 50% aan gokschulden te hebben.
Daarnaast kunnen bij gokken psychische-, relationele-, sociale-, en professionele problemen optreden. Maar ook lichamelijke gezondheidsproblemen zoals maagzweren, hoge bloeddruk, enzovoort. Na depressies en alcoholmisbruik, gaan in onze moderne Westerse wereld de meeste levensjaren verloren door gokstoornissen. Meer dan door artritis, diabetes, COPD (Chronische Obstructieve Long Ziekte), eetstoornissen, MS, of andere ziektes (Browne ea, 2016).
Niet enkel de gokker ervaart nadelen door het gokgedrag. De omgeving lijdt mee. 55% van de Belgische problematische gokkers heeft relationele problemen met de partner omwille van het gokken. Bij 26% van hen verbrak de partner de relatie (tijdelijk of definitief). 11% ervaarde problemen met de kinderen en 7% heeft zijn werk verloren door het gokken.
(Factsheet VAD en advies 9396 Hoge Gezondheidsraad)
En dan houden we nog geen rekening met de vele ouders waarvan een kind een gokprobleem heeft. Uit onderzoek blijkt dat jongeren op steeds vroegere leeftijd beginnen te gokken, waarvan een groeiende in de problemen geraakt. Er is nog weinig onderzoek naar de impact van gokkende kinderen op ouders. (*)
(*) Emma De Boeck is een masterstudente Criminologische Wetenschappen aan KU Leuven. Voor haar eindwerk is ze op zoek naar gezinsleden van (ex-)gokverslaafden! Het betreft hun ervaringen (welke problemen samenleven met een gokverslaafde met zich meebrengt/meebracht, hoe zij de hulpverlening voor naasten van gokkers ervaren, etc.).
Meer info en contact: emmadeboeck@hotmail.com
Hieronder een getuigenis van een moedige ouder.
Mijn zoon vergokt zijn leven…
Mijn zoon van 32 is bijna 10 jaar gokverslaafd, voornamelijk aan sportweddenschappen.
In die afgelopen jaren heeft hij een periode van 8 maanden en een periode van 4 maanden niet gegokt… tenminste als deze info waarheidsgetrouw is, want ik dien me te baseren op hetgeen hij zegt.
In die afgelopen jaren heb ik als moeder bij mezelf een scala van gevoelens de revue zien passeren… ongeloof, ontzetting, verwarring, boosheid, verdriet, wantrouwen, machteloosheid, radeloosheid, uitzichtloosheid en vooral angst… angst voor hoe dit verhaal gaat eindigen.
Gokverslaving heeft een sluipend karakter, het dringt pas tot je door als het kwaad geschied is, het kan in tegenstelling tot bijvoorbeeld. alcoholverslaving lveel langer heel goed verborgen worden… Tot de gevolgen ervan niet langer meer verdoezeld kunnen worden.
Gokverslaving heeft ontegensprekelijk een zware financiële impact. Er worden schulden gemaakt, financiële putten worden gegraven en vervolgens weer gevuld door nieuwe putten te graven. Ik ben jarenlang heel vaak in de bres gesprongen… niet betaalde facturen betaald…geleend geld bij anderen terug betaald. Acties die vanuit verstandelijk oogpunt zeker niet het meest aangewezen waren, maar vaak gebeurden door de situatie op dat moment en vaak ook om erger te voorkomen. Ik zag het schrikbeeld voor mij opdoemen van een leven op straat.
Ik heb gezien, gevoeld, hoe de gokverslaving het leven van mijn zoon op de lange duur totaal ondermijnd heeft. De financiële puinhoop is één zaak, maar de ondermijning gaat veel verder dan dat… De verslaving heeft ondertussen de hele regie over zijn leven in handen genomen. Ik zie vooral hoe hij onder dit alles lijdt… Hij schaamt zich, voelt zich mislukt in het leven, heeft zo wat al zijn sociale contacten verloren, slaagt er niet in om aan het werk te gaan en/of te blijven, krijgt depressieve gevoelens die zelfs de richting uitgaan van zelfdodingsgedachten.
Hoe ga je hier als moeder, als vader mee om?
Ik heb mezelf alle mogelijke bewegingen zien maken… luisterend, begripvol, aanmoedigend tot herstel, ondersteunend maar ook periodes van kordate begrenzing, tijdelijke contactverbreking, voorwaarden stellend rond budgetbeheer, dreigend met het aanvragen van bewindvoering enzovoort.
Tegelijkertijd heb ik mezelf erop betrapt hoe ik vanuit een bijna kinderlijke goedgelovigheid op bepaalde momenten toch weer gevangen werd in het web van leugens, van verhalen die zo écht klonken waardoor twijfels en schuldgevoelens terug opkwamen. Want stel dat zijn uitleg nu toch waar zou zijn en ik, als moeder, geloof hem niet…niemand gelooft hem nog...
Laat ik eerlijk zijn…mijn zoon is een meester in het manipuleren, chanteren, schuldgevoelens aanpraten en ondanks dat ik heel goed weet dat dit gedrag helemaal past binnen zijn verslavingsprobleem, heb ik me hierdoor meermaals opnieuw en opnieuw laten misleiden. De situatie leek uitzichtloos.
Deze uitputtingsslag in zijn leven raakt echter ook aan mijn bestaan, aan mijn geluk… aan de zin en de vreugde in mijn leven. Mijn lichaam geeft signalen waar ik niet meer om heen kan. Ik voel hoe mijn geest, mijn lichaam moe is; ik ken periodes van misselijkheid, ik voel allerlei vage lichamelijke klachten, ik voel hoe ik me begin te isoleren, contacten uit de weg ga want er moest maar eens gevraagd worden naar hoe het met mijn zoon gaat. Voel ik me dan ook overvallen door een gelijkaardig soort schaamte als mijn zoon of wat maakt dat ik dergelijke gespreksonderwerpen liefst uit de weg ga?
Zo wat iedereen in mijn naaste omgeving is op de hoogte van zijn verslavingsprobleem. En net zoals ik op sommige momenten behoefte heb om hierover iets te delen, zijn er andere momenten waarop ik er liever niets over zeg, zijn er zelfs momenten dat ik het heel moeilijk kan aanhoren hoe succesvol en geslaagd de kinderen van de anderen wel in het leven staan. Het zijn tegelijkertijd ook die momenten waar ik, omringd door anderen, me ontzettend alleen kan voelen.
Zowel naaste familie en vrienden leven mee, hebben begrip, geven met de beste bedoelingen adviezen. Vooral ‘loslaten’ is het advies dat meermaals wordt uitgesproken…een advies dat theoretisch gezien helemaal klopt maar waardoor bij mij telkens weer die dieperliggende angst wordt aangeraakt. Wat…als…?
Hoe laat ik los? En misschien ook nog een bijkomende vraag….hoe maak ik mij los van… want ik heb meer dan eens het gevoel dat het verslavende deel van mijn zoon mij in zijn greep heeft doordat het perfect weet welke gevoelige, kwetsbare kanten het kan bespelen. Waardoor ik keuzes maak die achteraf helemaal niet goed bleken te zijn… noch voor mijn zoon, noch voor mezelf.
Gelukkig heb ik nog wel lichtpunten in mijn leven waaruit ik energie kan putten.
Hulp gezocht
Ik heb hulp gezocht voor mezelf… ik heb al jarenlang ondersteunende, beschouwende gesprekken met een psycholoog van ZorggroepZin/CAD Limburg. Gesprekken waardoor mij heel vaak de ogen weer eens geopend worden, waar er begrip is voor het dilemma waarin ik telkens weer terecht lijk te komen, waar er zorg is voor mijn angst voor de toekomst… angst dat het verslavende deel van mijn zoon uiteindelijk tot een volledige zelfdestructie leidt. Gesprekken waar er zorg is voor mijn welzijn, voor het leven waar ik recht op heb en waar ik behoefte aan heb, voor datgene in mijn leven waaruit ik kracht kan putten.
Naast deze gesprekken ben ik zelf ook naar enkele thema-avonden voor ouders van druggebruikers geweest, maar trof hier niemand aan wiens zoon of dochter ook een gokverslaving had.
Niettemin bleef bij mij de vraag rijzen of er ook nog andere ouders zijn die nood hebben om met elkaar in contact te komen, om met elkaar te kunnen delen wat de gokverslaving van hun kind met hen doet, hoe zij hiermee omgaan, wat helpend kan zijn, waar de valkuilen liggen. Ik geloof heel sterk in de kracht van een lotgenotencontact want wie begrijpt beter dan wie ook wat je als moeder, als vader doormaakt als je zoon of dochter met een gokverslaving worstelt… inderdaad een lotgenoot.
In die zin werd door ZorggroepZin/CAD dit voorjaar de aanzet gegeven tot het opstarten van een oudergroep van zonen of dochters met een gokverslaving. We zijn gestart met een kleine groep van 4 ouders waarbij het voor mij in het begin voorzichtig aftasten was van wat ik precies wilde delen. Voor mij is het van belang dat ik binnen de groep me voldoende veilig kan voelen om toch wel heel kwetsbare ervaringen uit mijn leven, meer bepaald m.b.t. de gokverslaving van mijn zoon, met de andere groepsleden te delen.
Bij ons allen leefde wel een belangrijke vraag rond het verkrijgen van informatie rond de dynamiek bij gokverslaving. Geleidelijk aan kon vanuit het informatieve deel de overstap gemaakt worden naar het belevingsaspect… werd er ook stilgestaan bij het belang om de balans van draagkracht en draaglast in evenwicht te houden… werden tips aangereikt en werden we uitgenodigd om voor onszelf hierbij stil te staan.
Kortom de samenkomsten nodigen me uit tot zelfreflectie waardoor ik voor mezelf nieuwe inzichten kan ontwikkelen en nieuwe stappen kan/durf te zetten en tegelijkertijd is het zo troostend, zo deugddoend me met een half woord begrepen te voelen door de anderen.
Deze groep is nog in opstartfase en ik hoop dat nog andere ouders zich uitgenodigd mogen voelen om deel te nemen aan dit lotgenotencontact.
Het op een goede manier (voor mezelf en voor hem) omgaan met de gokverslaving van mijn zoon is een proces dat tijd vraagt, met vallen en opstaan…
Dit gegeven naast de steeds aanhoudende signalen van mijn lichaam, waaruit duidelijk blijkt dat de grens bereikt is en dat het hoog tijd is om nu heel goed voor mezelf te gaan zorgen, hebben mij ertoe aangezet om de communicatie met mijn zoon op een heel andere manier aan te gaan.
Niet de dag en nacht klaar staande, luisterende, begripvolle moeder die brokken opruimt, maar wel de moeder die nu vanuit een zorg voor zichzelf duidelijke grenzen aangeeft en haar zoon blijft confronteren met de gevolgen van zijn gedrag, de moeder die uitermate alert probeer te zijn voor manipulerende communicatie en deze ook meteen afblokt, de moeder die zich niet langer laat gebruiken.
Is dit makkelijk… neen helemaal niet! Meer dan eens word ik ’s nachts wakker met een plotse gedachte aan hem en valt de angst als een blok op mijn borst. Maar het komt erop aan om mijn angst niet langer te temperen door de dag nadien een smsje te sturen en te polsen hoe het met hem gaat, want net hierdoor word ik in een mum van tijd weer meegezogen in de draaikolk.
Het komt erop aan om te leren omgaan met die angst.
Ook het feit dat ik mijn zoon niet meer wekelijks zie, geeft meer rust. Immers bij elk contact heb ik de neiging om hem te observeren, hoe ziet hij eruit…wat straalt hij uit….en de kans is groot dat ik me bij de minste aanwijzing weer heel ongerust begin te voelen waardoor ik, geleid vanuit deze onrust/angst, weer nieuwe acties/stappen in overweging neem.
Het komt er nu vooral op neer de kalmte en de kracht in mezelf te blijven vinden en aanspreken om te aanvaarden wat ik niet veranderen kan, de moed om te veranderen wat ik wel veranderen kan en de wijsheid om tussen deze twee een onderscheid te maken. Deze boodschap kreeg ik ooit van iemand die actief was in een AA-groep.
Bij het schrijven van dit getuigenis kwamen deze zinnen plots terug bovendrijven en neem ik ze, met een kleine aanpassing, mee als een boodschap voor mezelf.
‘Helpen door niet te helpen’ zoals de psycholoog van ZorggroepZin/CAD ooit een keer zei….Daar komt het op neer…en tegelijkertijd wil ik ondanks alles toch nog de hoop blijven koesteren dat mijn zoon terug verbinding mag krijgen met dat deel in hem dat liefdevol kiest voor het leven.
Een moeder…
Meer info
Op deze website: www.gokhulp.be/omgeving-ouders
Als ouder kan je voor een luisterend oor of voor info rond hulp in jouw omgeving terecht bij www.druglijn.be of 078.151020
Gokt jouw kind ook en heb je interesse om andere ouders te ontmoeten (gaat bij voldoende interesse door in Hasselt, Limburg):
contact: herbert.jenaer@zorggroepzin.be of ronny.willemen@zorggroepzin.be
Onderzoek naar de impact van gokproblemen op de nabije omgeving van problematische gokkers;
Meer info en contact: emmadeboeck@hotmail.com