Psychische effecten van alcohol

Over het algemeen heeft alcohol een verdovende, dempende werking en wordt daarom dikwijls gebruikt als hulpmiddel bij een 'sombere stemming' of bij andere psychische klachten. Alcohol helpt meestal op korte termijn, maar is vaak nadelig op lange termijn. Zeker wanneer het systematisch gebruikt wordt om klachten te verhelpen.

Bij zeer veel psychische of psychiatrische problemen speelt alcohol een grote rol. Anderzijds blijkt alcohol vaak psychische problemen te veroorzaken of te versterken. Bij psychische hulpverlening dient dus best de invloed van alcohol verkend en besproken te worden.

Hieronder vind je info over:

De effecten en risico's van langdurig overmatig drinken vind je hier:
Risico's van overmatig drinken

Sombere gevoelens

alcohol somberheid

Alcohol lijkt depressieve gevoelens te onderdrukken. Je kan problemen gemakkelijker van je afzetten, je lijkt ze minder te voelen. Maar dit is doorgaans een tijdelijk effect. De echte reden wordt immers niet aangepakt, sombere gevoelens worden enkel verdoofd.

Bovendien zal op langere termijn het omgekeerde effect zich voordoen: alcohol zal de sombere gevoelens versterken en zelfs uitlokken. Op termijn kan het zelfs tot 'depressie' leiden. Vaak klaart deze depressie op als je stopt met drinken. Houdt de depressie na het stoppen met drinken toch aan, dan kan een medicamenteuze en therapeutische behandeling aangewezen zijn.

Alcoholproblemen zijn een zeer belangrijke oorzaak van zelfmoordgedachten- en pogingen. Dit verband is bij vrouwen nog meer uitgesproken dan bij mannen.

Meer over alcohol en depressie

 

Agressie & impulsiviteit

alcohol agressie

Alcohol werkt niet alleen verdovend, maar ook ontremmend. Vandaar dat onder invloed van alcohol gevoelens dikwijls sneller en heftiger geuit worden. Ook gevoelens van kwaadheid zullen sneller geuit worden, en gemakkelijker uitlopen op verbale en/of fysieke agressie. Kleine irritaties kunnen sneller uitgroeien tot agressieve uitbarstingen.

  • Bij zeer veel conflicten die uitlopen op geweld, is er alcohol in het spel. Zoals bij huiselijk geweld, seksueel grensoverschrijdend gedrag, caféruzies, verkeersagressie, 'hooliganisme' en het zogenaamde 'zinloze geweld'.
  • Als je snel 'op je paard zit' of 'een kort lontje hebt', dan zal alcohol deze eigenschappen versterken. Als je gemakkelijk agressief wordt wanneer je drinkt, dan heb je een extra reden om je alcoholgebruik te matigen. Voor jezelf, maar ook voor je omgeving.
  • Meer over alcohol, impulsiviteit en agressie

 

Angstgevoelens

alcohol angst

Angst is onderdeel van ons leven en heeft als functie ons te waarschuwen of te beschermen in bedreigende situaties. Soms kan angst echter zo overheersend worden, dat alcohol omwille van zijn verdovende werking, al is het maar tijdelijk, een oplossing lijkt.

Toch lost alcohol op langere termijn niets op, maar werkt het integendeel destabiliserend. Je geraakt uit je evenwicht. Je wordt minder weerbaar wanneer je niet gedronken hebt. De angst zal daardoor weer gaan toenemen. Een betere manier is je angsten aan te pakken. Vaak is het aangewezen om angstwekkende situaties niet steeds te vermijden, maar ermee te leren omgaan. Desnoods kan je hiervoor beroep doen op professionele hulp.

 

Vergeetachtigheid

alcohol geheugen

Alcohol heeft een negatieve invloed op de werking van het geheugen. Dit heeft o.a. te maken met een verminderde opname van vitamine B1 door het lichaam ten gevolge van te veel drinken. Wanneer er een B1 vitamine-tekort ontstaat dan heeft dat o.a. vergeetachtigheid tot gevolg. Vitamine B1 (Thiamine) kan door de huisarts voorgeschreven worden om deze symptomen te voorkomen.
Lees meer over alcohol en geheugenstoornissen

 

Slaapproblemen

alcohol slapeloosheid

'Een borreltje voor het slapen' wordt wel eens voorgesteld als een goede remedie voor inslaapproblemen. Wanneer het echter systematisch als inslaapmiddel gebruikt wordt, is een belangrijk nadeel dat je steeds meer nodig zal hebben om hetzelfde effect te bekomen.

Alcohol benadeelt ook een gezonde slaap. De slaapfases waarin de verwerkingsprocessen in je hersenen plaatsvinden, worden korter. Veel drinken maakt het inslapen gemakkelijker, maar de slaap is verstoord en na enkele uren word je terug wakker (typisch rond 3 of 4 uur 's nachts).

Inslaapproblemen kan je ook op andere, gezondere manieren aanpakken (zoals met een 'slaapritueel', ontspanningsoefeningen,...).

 

Verwardheid (psychose)

psychose

Veel alcoholgebruik kan leiden tot verwardheid. Veel drinken is zeker te ontraden bij mensen die last hebben van psychotische symptomen (een toestand van contactverlies met de realiteit die erg beangstigend kan zijn).

Extreem alcoholgebruik kan op zich ook leiden tot een 'alcoholpsychose'. Je geraakt dan volkomen verward en kan waandenkbeelden krijgen.

Plots stoppen met overmatig drinken kan leiden tot een delirium tremens (met o.a. waanbeelden, bijvoorbeeld 'beestjes zien'). Medische hulp is in deze situatie een absolute noodzaak.
Zie ook: risico's van plots stoppen

 

Meer info